Azərbaycan bayrağı Ülfət qəzeti Azərbaycan həmkarlar ittifaqı konfederasiyası Ülfət qəzeti


“Keyfiyyətli iş və yaxşı ödənişli əməkhaqqı” 

Avropa İnsan Hüquqları Konvensiyasının 11-ci maddəsi Norveç Ali Məhkəməsi tərəfindən pozulmayıb.

16.06.2021 09:01
7
A+
A-

 

Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsi (AİHM) tətil hüququnun vahid bazarın “iqtisadi azadlıqları” üzərində prioritet olduğunu bildirib.
AİHM qərara alıb ki, tətil hüququnu müdafiə edən Avropa İnsan Hüquqları Konvensiyasının 11-ci maddəsi Norveç Ali Məhkəməsi tərəfindən pozulmayıb.
Lakin Norveç Ali Məhkəməsindən fərqli olaraq qərarda deyilir ki, müəssisələrin yaradılması azadlığı tətil hüququna bərabər deyil və buna görə də onun qarşısında üstün qüvvəyə malik ola bilməz. AİHM həqiqətən də bu azadlığın birləşmək azadlığı üçün fundamental hüququ tarazlaşdırmadığını, güman ki, tətilin milli səviyyədə mütənasibliyini qiymətləndirərkən nəzərə alınmalı olan elementlərdən yalnız birinin olduğunu iddia edirdi.
Bu, Avropa həmkarlar ittifaqı hərəkatı üçün vacib qərardır, çünki o, işçilərin hüquqlarının iqtisadi azadlıqlar üzərində üstünlük təşkil etdiyi hüquqların dəqiq iyerarxiyasını müəyyən edir. 
AİHM-in qərarından əvvəl “Holşip” işi Avropa əmək hüququ üzrə eksperti Con Hendi tərəfindən “bu yüzillikdə Avropa əmək hüququnda ən əhəmiyyətli işlərdən biri” kimi səciyyələndirilmişdi. 
BƏT-in 137 saylı Konvensiyasına əsaslanan saziş müəyyən edilmiş əməyin ödənilməsi dərəcələrini və əvvəllər saat üzrə işə götürülən müvəqqəti işçi qüvvəsinin üstünlük təşkil etdiyi sahədə minimum məşğulluq müddətlərini nəzərdə tuturdu. O həmçinin qeydiyyatdan keçmiş dokerlərin işə düzəlməsinə prioritet diqqət yetirirdi və Norveç limanlarının hər birinin ölçüsünə uyğun ixtisaslı dokerlərin daimi ehtiyat qüvvəsi ilə xidmət edəcəyinə zəmanət verirdi.
Danimarka şirkətinin Norveçdə bölməsi olan yük şirkəti “Holship Norge AS” müvəqqəti işçiləri işə götürərək bu müqaviləni pozmağa qərar verdi. Sazişi dəstəkləməyə çalışan Norveç Nəqliyyat İşçiləri Həmkarlar İttifaqı (NFT) “Holship Norge AS”-a məxsus gəmilərin boykotunu təşkil etdi. Norveç Ali Məhkəməsi  boykotun qanunsuz olduğunu bildirdi.
Bu, biznesin maraqlarının vətəndaşların hüquqlarından üstün tutan və işçilərin hüquqlarının daha da geriləməsinə səbəb olan qərarlardakı tendensiyanın bir hissəsidir. 
NFT və Norveç Həmkarlar İttifaqları Konfederasiyası Avropa Həmkarlar İttifaqları Konfederasiyasının (ETUC) dəstəyi ilə işi AİHM-ə ötürdülər.
ETUC-un katibi İzabel Şemann qərarı şərh edərək deyib: “Bu qərar, dar fərdi sahibkarlıq maraqlarından fərqli olaraq, ədalətli əməkhaqqı və iş şərtləri ilə tətil və kollektiv danışıqlar üçün insan hüquqları lehinə daha ədalətli bir tarazlığa doğru bir addımdır.
Dokda işləmək həmkarlar ittifaqları kollektiv sazişləri qazanmadan əvvəl Avropada yaşamaq üçün ən aşağı ödənişli və ən təhlükəli yollardan biri idi və norveçli işçilər 1970-ci illərin qəddar şərtlərinə qayıtmaqdan imtina edərək haqlı idilər.
Bunu edə bilməmək Norveçdə zəhmətkeşlərin hüquqlarına dair vaxtın geri dönməsi ilə yanaşı, həm də bütün dünyada məsuliyyətsiz işəgötürənlərin faydalana biləcəyi bir boşluq verəcəkdir.
Lakin təcrübədə məhkəmə qərarının nəticəsi əvvəlki tək insan hüquqlarını, əsasən iqtisadi arqumentlərə istinad etməklə məhdudlaşdırmaq üçün xeyli dərəcədə azadlıq verir.
Bu halda Avropanın qarşısında duran seçim nəzərdə tutulur: kollektiv danışıqlar vasitəsilə keyfiyyətli və yaxşı ödənişli əmək üzərində qurulmuş iqtisadiyyat, yaxud Avropanın sosial modelini korlayacaq və bərabərsizliyi əhəmiyyətli dərəcədə gücləndirəcək minimum əməkhaqqı və təhlükəsizlik uğrunda yarış”.

ETİKETLƏR: